ယေန ့ကရင္လူငယ္မ်ားႏွင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း

ေရွးသမုိင္းပညာရွင္မ်ားက သမုိင္းမသိေသာသူသည္ ေက်ာရုိးမရွိေသာ သတၱ၀ါမ်ားကဲ့သုိ ့သူတစ္ပါး၏ ႏွိပ္စက္ညွင္းပမ္းဖိႏွိပ္မႈမ်ားကုိ အစဥ္အျမဲ ခံေနရမည္သာ ျဖစ္သည္ဟု ဆုိခဲ့ၾကသည္။ သမုိင္းဟုဆုိရာ၀ယ္ လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုမ်ား၏ အဆင့္ဆင့္ တုိးတက္ေျပာင္းလဲလာေသာ အေတြးအေခၚမ်ား၏ သမုိင္းမွတ္တမ္းမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ယေန ့ လြတ္လပ္၍ တုိးတက္ေနေသာႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ လူသားတုိ ့၏ အေျခခံလူ ့အခြင့္အေရးကုိ အျပည့္အ၀ ခံစားရေနေသာလူမ်ဳိးမ်ားကုိ ေလ့လာၾကည့္ပါက ထုိလြတ္လပ္မႈႏွင့္လူ ့အခြင့္အေရးမ်ားကုိ ရရွိခံစားႏုိင္ရန္အတြက္ ရင္းႏွီးေပးဆပ္မႈမ်ားစြာရွိခဲ့သည္ကုိ ၎တုိ ့၏အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈသမုိင္းမ်ားက သက္ေသခံေနေပသည္။ အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈသမုိင္းဆုိသည္မွာ လူမ်ဳိးတမ်ဳိးအျဖစ္ အခုိင္အမာရပ္တည္ေရးအတြက္ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္လူတန္းစားေရး ေတာင္းဆုိတုိက္ပြဲ၀င္မႈတုိ ့မွ အေျခခံကာ တမ်ဳိးသားလုံးအတုိင္းအတာအထိ က်ယ္ျပန္ ့စြာ ျဖစ္ေပၚလာေသာ လႈပ္ရွားမႈသမုိင္းကုိ ဆုိလုိေပသည္။

ထုိ ့ေၾကာင့္ လူမ်ဳိးတမ်ဳိး၏ အဆင့္အတန္းတုိ ့သည္ ၎လူမ်ဳိးတုိ ့၏ သမုိင္း အသိတရား အနိမ့္အျမင့္ေပၚတြင္ မူတည္လ်က္ရွိသည္။ကရင္လူမ်ဳိးတုိ ့တြင္လည္း ကရင္လူမ်ဳိးဆင္းသက္လာပုံ သမုိင္းစာေပ၊ ယဥ္ေက်းမႈသမုိင္း၊ အမ်ဳိးသားေရးလႈပ္ရွားမႈသမုိင္း စသည္ျဖင့္ ရွိေပရာ ကရင္အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္းသည္ ပစၥဳပၸန္ႏွင့္အနာဂတ္တြင္ ကရင္လူမ်ဳိးအေနျဖင့္ ရပ္တည္ႏုိင္ရန္အတြက္ လြန္စြာအေရးပါလ်က္ရွိသည္။ သမုိင္းပညာရွင္မ်ားက အာဏာရွင္မ်ားေခတ္တြင္ေရးေသာသမုိင္းသည္ ေျမာက္၀င္ရုိးစြန္းတြင္ရွိသည့္ ေရခဲေတာင္မ်ားကဲ့သုိ ့တ၀က္ေပၚ၍ တ၀က္ျမဳပ္ေနသည္ဟု ဆုိခဲ့ၾကသည္။ ယေန ့ကရင္လူငယ္မ်ားသည္ လူမ်ဳိးၾကီး၀ါဒီ အာဏာရွင္ေခတ္အဆက္ဆက္မွ ေရးသားလာေသာသမုိင္းမ်ားႏွင့္ ၾကီးျပင္းလာသည္ျဖစ္ရာ မိမိလူမ်ဳိး၏သမုိင္းျဖစ္စဥ္မ်ားကုိ မသိရွိၾကသည္မွာ လြန္စြာ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာျဖစ္ပါသည္။ ကရင့္အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္းကုိ ေလ့လာၾကည့္ပါက ကရင္တုိ ့၏ ထူးျခားေသာ ၀ိေသသလကၡဏာမ်ားကုိ ေတြ ့ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ၀ိေသသလကၡဏာမ်ားမွာ (၁) အမွန္တရား။ (၂) သန္ ့ ရွင္းျဖဴစင္ျခင္း။ (၃) ညီအကုိေမာင္ႏွမစိတ္ဓါတ္။ (၄) အတူတကြလုပ္ကုိင္စားေသာက္ျခင္း။ (၅) သစၥာရွိျခင္း စေသာ ကရင္တုိ ့၏ ေမြးရာပါ မ်ဳိးရုိးဗီဇလကၡဏာမ်ားျဖစ္သည္။ ကရင္အမ်ဳိးသားအက်ဳိးအတြက္ အေျခခံေသာ ကရင့္လူ ့အဖြဲ ့အစည္းမ်ား ေပၚေပါက္လာရသည့္ အဓိကအေၾကာင္းအရင္းမွာ ပညာတတ္၍ အေတြးအေခၚ အသိအျမင္ က်ယ္ျပန္ ့မႈတုိ ့မွ ရရွိလာေသာ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ကုိ အရင္းခံလ်က္ရွိသည္။

ထုိ ့ေၾကာင့္ ကရင့္အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈသည္ ေခတ္ႏွင့္ေလွ်ာ္ညီေသာ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓါတ္ႏွင့္ အထက္ပါထူးျခားေသာ ၀ိေသသလကၡဏာမ်ားေပါင္းစပ္၍ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ျမင့္ျမတ္သည့္လႈပ္ရွားမႈၾကီးျဖစ္သည္။ (၁၈၈၁)ခုႏွစ္မွ စတင္ေပၚေပါက္လာေသာ ကရင္ကုိ အေျခခံသည့္ ဘာသာေရး ၊စီးပြားေရး၊ လူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စာေပယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ေဒသအလုိက္ ကရင္မ်ဳိးခ်စ္အဖြဲ ့အစည္းမ်ားသည္ ၎တုိ ့၏အမ်ဳိးသားေရးရည္မွန္းခ်က္မ်ားအမ်ဳိးမ်ဳိးကုိ လႈပ္ရွားအေကာက္အထည္ေဖၚခဲ့ၾကသည္။ ၎၏ေနာက္ ၁၉၃၈ ခုႏွစ္တြင္ ကရင္ပညာတတ္မ်ဳိးခ်စ္မ်ားစုေပါင္း၍ ဥပေဒေၾကာင္းအရ ေတာင္းဆုိတုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ေသာ ကရင္အမ်ဳိးသားႏွစ္သစ္ကူးေန ့ႏွင့္ကရင့္အမ်ဳိးသားအလံေတာ္သည္ ယေန ့တုိင္ ကရင္အမ်ဳိးသားေရးအျမင္ႏွင့္အမ်ဳိးသားေရးပန္းတုိင္ကုိ မီးေမာင္းထုိျပလ်က္ရွိပါသည္။ (ကရင္အမ်ဳိးသားေရးအျမင္ဆုိသည္မွာ မ်ဳိးႏြယ္စုစြဲ၊ ေဒသစြဲ၊ ပုဂၢဳိလ္စြဲ၊ စာေပစြဲ၊ ၀ါဒစြဲ၊ ဘာသာစြဲမ်ား ကင္းစင္ေသာစည္းလုံးညီညြတ္မႈကုိ အေျခခံသည့္ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓါတ္၊ အမ်ဳိးသားေရးပန္းတုိင္ဆုိသည္မွာ ကရင္အမ်ဳိးသားအလံေတာ္ကုိ အခုိင္အမာ စုိက္ထူႏုိင္ေသာ ကရင္အမ်ဳိးသားနယ္ေျမ(ကရင္ျပည္)ကုိ ဆုိလုိပါသည္။)

၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ဒုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ ကရင္ ဗမာ အဓိကရုဏ္းၾကီးသည္ ကရင္လူမ်ဳိးတုိ ့၏ အနာဂတ္ရပ္တည္ေရးအတြက္ ၾကီးစြာေသာစုိးရိမ္စိတ္မ်ား ေပၚေပါက္ခဲ့ပါသည္။ ဤ(၆)လၾကာျမင့္ေသာ ကရင္ႏွင့္ဗမာလူမ်ဳိးမ်ား အဓိကရုဏ္းသည္ ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ေသဆုံးမႈ၊ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရမႈ၊ ပစၥဥစၥာဆုံးရႈံးမႈမ်ား ၾကီးမားစြာျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ဒုတိယကမၻာစစ္ျပီးဆုံးခ်ိန္တြင္ ကမၻာအရပ္ရပ္၌ အမ်ဳိးသားလြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈ ေပၚေပါက္လာရာ ကရင္တုိ ့သည္လည္း လြတ္လပ္ေသာလူမ်ဳိးတမ်ဳိးတြင္ရွိေသာ ဂုဏ္အဂၤါမ်ားႏွင့္ျပည့္စုံသည့္အေလွ်ာက္ လြတ္လပ္ေသာ ကရင္ျပည္ရရွိေရးအတြက္ အဂၤလိပ္အစုိးရထံမွ ဗမာလူမ်ဳိးႏွင့္တန္းတူ ဥပေဒနည္းလမ္းအရ ေတာင္းဆုိခဲ့ၾကသည္။
၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ႏုအက္တလီစာခ်ဳပ္အရ ဇန္န၀ါရီလ ၄ ရက္တြင္ အဂၤလိပ္မွ မဟာလူမ်ဳိးၾကီး၀ါဒီ ဖဆပလအစုိးရအား လြတ္လပ္ေရးေပးခဲ့သည္။ ထုိလြတ္လပ္ေရးကုိ ကရင္မ်ဳိးခ်စ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အသိအမွတ္မျပဳေခ်။ ထုိမွတဖန္ ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ ဖဆပလအစုိးရထံမွ ကရင္ျပည္အားေပးရန္ တင္ျပေတင္းဆုိခဲ့သည္။

၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၁ ရက္ေန ့တြင္ တျပည္လုံးအတုိင္းအတာေဆာင္ေသာ ကရင္လူထု၏ အသံတိတ္ဆႏၵျပပြဲကုိ ျမဳိ ့ၾကီးတုိင္းတြင္ က်င္းပခဲ့ၾကသည္။ ဆႏၵျပပြဲတြင္ ေၾကြးေၾကာ္သံ ၄ရပ္မွာ (၁)ကရင္ျပည္ခ်က္ျခင္းေပး၊ (၂)ကရင္တစ္က်ပ္ ဗမာတစ္က်ပ္ ခ်က္ျခင္းျပ၊(၃) လူမ်ဳိးအဓိကရုဏ္းအလုိမရွိ၊ (၄)ျပည္တြင္းစစ္အလုိမရွိ စသည္တုိ ့ျဖစ္သည္။ ထုိေန ့ကုိ ကရင္အမ်ဳိးသားအားလုံး၏ အမ်ဳိးသားေန ့အျဖစ္ ဂုဏ္ျပဳသတ္မွတ္ခဲ့ၾကသည္။ ဤေၾကြးေၾကာ္သံ ၄ ရပ္သည္ ကရင္တုိ ့၏ႏုိင္ငံေရးအရ လြတ္လပ္ေရး၊ တန္းတူေရး၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ႏွင့္ ဒီမုိကေရးေရးတုိ ့ကုိ ေဖၚညြန္းလ်က္ရွိရာ ယခုေခတ္ကာလႏွင့္ေလွ်ာ္ညီေသာ အမွန္တရားမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ယေန ့တုိင္ ကရင္တမ်ဳိးသားလုံး၏ ဘ၀ေပးလမ္းညြန္ ျပဌာန္းခ်က္မ်ားျဖစ္ၾကသည္။
ထုိကာလရွိ ကရင္ျပည္သူလူထုစည္းလုံးညီညြတ္မႈႏွင့္ႏုိင္ငံေရးအသိအျမင္ ႏုိးၾကားတက္ၾကြမႈတုိ ့ကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ကရင္ျပည္သူမ်ား အနာဂတ္အတြက္ အေျမာ္အျမင္ၾကီးမားပုံကုိ ေလ့လာေတြ ့ရွိရပါသည္။ ကရင္တုိ ့၏ ေတာင္းဆုိမႈမွန္သမွ်ကုိ ဖဆပလအစုိးရမွ လ်စ္လ်ဴခႈခဲ့ၾကသည္။ ဖဆပလ ဦးႏုမွ ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္ ေစာဘဦးၾကီးအား ခင္ဗ်ားတုိ ့ကရင္ျပည္လုိခ်င္ရင္ ကြ်န္ေတာ္တုိ ့က မေပးႏုိင္သျဖင့္ တုိက္ၾကခုိက္ၾကဖုိ ့ပဲရွိေတာ့တယ္။ သမုိင္း၀င္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ ဦးႏုမွ ကရင္ျပည္ရရွိေရးအတြက္ ပါလီမန္နည္းျဖင့္ ၾကဳိးပမ္းသြားရန္ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ (ဤေနရာတြင္ ကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ တုိင္းျပဳျပည္ျပဳလႊတ္ေတာ္(ပါလီမန္ စတင္ဖြဲ ့စည္းစဥ္က လႊတ္ေတာ္အမတ္ဦးေရသတ္မွတ္ရာတြင္ ဗမာမ်ားသာ အမ်ားစုျဖစ္ရာ တုိင္းရင္းသားတုိ ့၏အခြင့္အေရးကုိ လႊတ္ေတာ္အတြင္း ေတာင္းဆုိရာမွာ မျဖစ္ႏုိင္သည့္အတြက္ ထုိလႊတ္ေတာ္ေရြးေကာက္ပြဲကုိ ဦးစြာသပိတ္ေမွာက္ခဲ့ျပီးျဖစ္သည္။) ထုိ ့ေနာက္ ဖဆပလအစုိးရသည္ ကရင္တုိ ့၏လက္နက္မ်ားကုိ လုိက္လံသိမ္းဆည္းရာမွ တင္းမာမႈပုိမုိျပင္းထန္လာၾကသည္။ ဖဆပလအစုိးရသည္ ကရင္တုိ ့၏အင္အားကုိ ေခ်မႈန္းပစ္ႏုိင္ရန္အတြက္ ေအာင္ဆန္းစစ္ဆင္ေရး (Aung San Operation)ဟု အမည္ေပးထားေသာ ကရင္မ်ားမ်ဳိးျပဳတ္ေခ်မႈန္းေရး လွ်ဳိ ့၀ွက္အစီအစဥ္ကုိ ေရးဆြဲခဲ့ၾကသည္။

တျပည္လုံးရွိကရင္တုိ ့၏ အင္အားအေနအထားကုိလည္း တြက္ခ်က္ထားသည္။ ဗမာတပ္မေတာ္အင္အားကုိလည္း မ်ားစြာတုိးခ်ဲ ့ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၾကသည္။ ဖဆပလတြင္ရွိသည့္ အစီအမံအတုိင္း ၁၉၄၉ ဇန္န၀ါရီလ ၂၈ ရက္ေန ့တြင္ ရန္ကုန္ျမဳိ ့စမ္းေခ်ာင္းသေဌးကုန္းတြင္ရွိသည့္ (KNU)ဗဟုိဌာနခ်ဳပ္ကုိ စတင္တုိက္ခုိက္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ ရက္ေန ့ မနက္ေစာေစာအခ်ိန္အတြင္ အင္းစိန္ျမဳိ ့တြင္ရွိသည့္ (KNDO)ဌာနခ်ဳပ္ကုိ တုိက္ခုိက္ျပီး ထုိေန ့မွပင္ (KNU)အား မတရားအသင္းေၾကျငာခဲ့သည္။ ထုိတုိက္ခုိက္မႈမ်ားကုိ ကရင္တုိ ့သည္ အသာတၾကည္လည္စင္းမခံေတာ့ေပ။ (KNDO)ဌာနခ်ဳပ္တြင္ ကရင္မ်ားသည္ ရြပ္ရြပ္ခြ်ံခြ်ံ ခုခံတုိက္ခုိက္သည့္အျပင္ တျပည္လုံးရွိကရင္မ်ားထံသုိ ့ပုန္ကန္ထၾကြရန္ အမိန္ ့ေပးလိုက္ေလေတာ့သည္။ ထုိေၾကာင့္ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၃၁ ရက္ေန ့တြင္ ကရင့္လက္နက္ေတာ္လွန္ေရးစတင္ခဲ့သည္။ ဤေန ့ဤရက္ကုိ ကရင္အမ်ဳိးသားေတာ္လွန္ေရးေန ့အျဖစ္ အတည္ျပဳသတ္မွတ္ေလေတာ့သည္။

ထုိအခ်န္မွစတင္ခဲ့ေသာ ကရင့္ေတာ္လွန္ေရးသည္ ႏွစ္ေပါင္း(၆၀)ေက်ာ္ အခက္အခဲေပါင္းမ်ားစြာရင္ဆုိင္လ်က္ ယေန ့တုိင္ ေတာ္လွန္တုိက္ပြဲ၀င္လ်က္ရွိသည္။ ဤသည္မွာ ယေန ့ကရင္လူငယ္မ်ားအတြက္ ဂုဏ္ယူဖြယ္ရာသမုိင္းမွတ္တုိင္မ်ား ျဖစ္ေပသည္။ ထူးျခားမႈရွိသည္မွာ ကရင္အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွပ္မႈသမုိင္းသည္ အျခားေသာလူမ်ဳိးမ်ားကဲ့သုိ ့ပေဒသရာဇ္ ဧကရာဇ္မ်ားေကာင္းစားခဲ့သည္ကုိ အမ်ဳိးသားေရးအားမာန္ျဖင့္ ဆြဲယူအသုံးျပဳျခင္းမဟုတ္ပဲ၊ ကရင္အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္တုိ ့၏ ေခတ္အဆက္ဆက္ တုိးတက္ေျပာင္းလဲလာေသာ အမ်ဳိးသားေရးစိတ္ဓါတ္ကုိ အေျခခံလ်က္ရွိပါသည္။ ကြ်ႏု္ပ္တုိ ့အေနျဖင့္ အတိတ္သမုိင္းသင္ခန္းစာမ်ားကုိမသိလွ်င္ ပစၥဳပၸန္တြင္ စည္းလုံးညီညြတ္မႈႏွင့္အနာဂတ္တြင္ တမ်ဳိးသားလုံး၏လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ပုံေဖၚႏုိင္ရန္မွာ ခက္ခဲေနအုံးမည္ျဖစ္သည္။ ကရင္အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္းကုိ သိရွိလွ်င္ ကရင္လူမ်ဳိးတုိ ့၏ လက္ရွိ ၾကဳံေတြ ့ေနရေသာ အမ်ဳိးသားေရးဆုိင္ရာျပႆနားမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရျခင္း၏အေၾကာင္းအရင္းခံမ်ားကုိ သိရွိလာမည္ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ ့ သိရွိလာသည္ႏွင့္အညီ မိမိလူမ်ဳိး၏လုိအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္ေသာ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈအတတ္ပညာမ်ားကုိ ၾကဳိးစား၍ ေလ့လာဆည္းပူးရမည္ျဖစ္သည္။ ထုိသိမႈ၊ တတ္မႈ တုိ ့မွတဆင့္ မိမိ၏တာ၀န္ပုိင္းကုိ နားလည္လာမည္ျဖစ္သည္။ ထုိတာ၀န္မ်ားကုိ ကရင္တုိ ့၏ေမြးရာပါသမုိင္းေပးတာ၀န္အျဖစ္ ခံယူယင္း ထုိခံယူခ်က္၊ ယုံၾကည္ခ်က္မ်ားအေပၚတြင္ သစၥာရွိရန္မွာ အလြန္အေရးၾကီးေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။ ထုိမ်ဳိးခ်စ္အသိတရားတုိ ့မွ ေပါက္ဖြားလာေသာ သမုိင္းေပးတာ၀န္မ်ားသည္ လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားေရးတြင္ စိတ္မ၀င္စားသည္ျဖစ္ေစ၊ ၀ါသနာမပါသည္ျဖစ္ေစ၊ ကရင္တုိင္းပါ၀င္လႈပ္ရွားရမည့္ အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈၾကီးျဖစ္ေပသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္ ယေန ့ကရင္တမ်ဳိးသားလုံးသည္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဗမာလူမ်ဳိးၾကီး၀ါဒီ အစုိးရတုိ ့၏ ဖိႏွပ္မ်ဳိးျဖတ္မႈေအာက္တြင္ အလူးအလိွမ့္ခံေနရသည္မွာ တကမၻာလုံးအသိပင္ျဖစ္သည္။ ဗမာျပည္၏ႏုိင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲျဖစ္ေပၚရန္ ၾကာျမင့္လာသည္ႏွင့္အမွ် တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုတုိ ့၏ နယ္ေျမေဒသႏွင့္စာေပယဥ္ေက်းမႈမ်ား လႊမ္းမုိး၀ါးမ်ဳိခံရကာ လူမ်ဳိးပါ ေပ်ာက္ကြယ္မည့္အႏၱရာယ္ႏွင့္ရင္ဆုိင္ေနရသျခင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈသည္ ဗမာျပည္ဒီမုိကေရစီေျပာင္းလဲေရးအတြက္လည္း လြန္စြာအေရးပါသည္ကုိ မျငင္းႏုိင္ေပ။ ထုိ ့ေၾကာင့္ သမုိင္းတာ၀န္မ်ားသိရွိေသာကရင္လူငယ္မ်ားသည္ လူမ်ဳိးၾကီးတုိ ့၏ဖိႏွိပ္မႈအဆင့္ဆင့္ေအာက္တြင္ ေတာ္လွန္မႈအဆင့္ဆင့္ကုိ ေဖၚထုတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေသြးခြဲမႈကုိ စည္းလုံးမႈျဖင့္လည္းလည္းေကာင္း၊ ေသြးေႏွာမႈကုိ ေသြးႏွီးမႈျဖင့္လည္းေကာင္း၊ စာေပယဥ္ေက်းမႈ၀ါးမ်ဳိမႈကုိ စာေပယဥ္ေက်းမႈေဖၚထုတ္မႈျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ တမ်ဳိးသားလုံးအတုိင္းအတာႏွင့္ စည္းရုံးလႈပ္ရွားႏုိင္ေအာင္ ၾကဳိးစားရမည္ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ ့ တာ၀န္သိေသာ ကရင္လူငယ္မ်ားသည္ အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈၾကီးတြင္ ပါ၀င္ျခင္းအားျဖင့္ ေနာင္အနာဂတ္ ကရင္မ်ဳိးဆက္မ်ားအတြက္ အတုယူဖြယ္ရာ မ်ဳိးခ်စ္လူငယ္မ်ားအေနျဖင့္ သမုိင္းမွတ္တမ္းက်န္ရွိေနမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ ့ေၾကာင့္ ယခုရရွိထားေသာ အမ်ဳိးသားေရးတာ၀န္မ်ား ထမ္းေဆာင္ရန္ အခြင့္အေရးကုိ ကရင္လူငယ္မ်ားသိရွိလာေစရန္ ကရင့္အမ်ဳိးသားလႈပ္ရွားမႈသမုိင္းအျမင္ရႈေထာင့္မွ ေလ့လာ တင္ျပလုိက္ေပသည္။

အတၴရံဖါးမင္း (၁၀)ႏွစ္ေျမာက္ OKRSO အထူးထုတ္မဂၢဇင္းမွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖၚျပခဲ့ပါသည္။

OKRSO

အိမ္ေဖာ္အလုပ္သမား အခြင့္အေရး လမ္းညႊန္စာအုပ္ ထုတ္ေ၀

ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမားအဖြဲ ့(ILO) မွ ထုတ္ေ၀သည့္ “တို႔ အိမ္ေဖာ္ အလုပ္သမား- တင့္တင့္ တယ္တယ္ လုပ္အားရွင္မ်ား” အမည္ရွိ အိမ္ေဖာ္ အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ လမ္းညႊန္စာအုပ္ ထုတ္ေ၀မႈ ရွင္းလင္းပြဲကို ယေန႔နံနက္ပိုင္းက ထိုင္းႏိုင္ငံ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရွိ ႏိုင္ငံျခား သတင္းေထာက္မ်ား ကလပ္ (FCCT) တြင္ က်င္းပ ခဲ့သည္။



(ဓာတ္ပံု - ဧရာဝတီ)
ယေန႔ ရွင္းလင္း ပြဲတြင္ ဦးေဆာင္ ပါ၀င္ ေဆြးေႏြးသူ တဦးျဖစ္သည့္ ျမန္မာ ေ႐ႊ႕ေျပာင္း အလုပ္သမားမ်ား အေရး ကူညီေဆာင္႐ြက္ ေနေသာ MAP ေဖာင္ေဒးရွင္းမွ Ms.Kanc- hna –Di-ut က ယခု စာအုပ္သည္ အိမ္ေဖာ္ အလုပ္ သမားမ်ား အတြက္ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈ ရွိမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။

“ဒီစာအုပ္ ကေလးကို ဖတ္ရတဲ့ အိမ္ေဖာ္ အလုပ္သမားေတြ အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ အက်ိဳး သက္ေရာက္မႈေတြ တကယ္ရွိမယ္ ဆိုတာ က်မတို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္၊ အိမ္အလုပ္ လုပ္ေနၾကတဲ့ အမ်ိဳးသမီး အမ်ိဳးသား ေတြဟာ ကိုယ္ရသင့္တဲ့ လူ႔အေျခခံ ရပိုင္ခိုင္ခြင့္ကို မသိၾကလို႔ နစ္နာ ေနၾကရတာ ေတြဟာ ေနရာ အႏွံ႔မွာပါ၊ ဒါကို ILO က ဦးေဆာင္ၿပီး က်မတို ့နဲ႔ အတူ အျခားေသာ အဖြဲ ့အစည္းမ်ား ကပါ ဒီစာအုပ္ကေလး ျဖစ္ေျမာက္ လာေအာင္ လေပါင္းမ်ားစြာ အခ်ိန္ယူၿပီး ႀကိဳးစား လုပ္ေဆာင္ ခဲ့ၾကပါတယ္” ဟု ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။

ထို စာအုပ္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း အလုပ္လုပ္ေနၾကေသာ အိမ္ေဖာ္ အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ ေဆာင္ရန္ ေရွာင္ရန္ႏွင့္ သိသင့္ သိထိုက္၊ လိုက္နာသင့္ လုိက္နာထိုက္သည္မ်ားကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေရးသားေဖာ္ျပ ထားသည္။

ယင္းစာအုပ္၏ တေနရာတြင္“ကၽြႏု္ပ္သည္ အိမ္ေဖာ္အလုပ္သမား တေယာက္ျဖစ္သည္။ ကၽြႏု္ပ္တြင္ တာ၀န္ ၀တၱရားမ်ားရွိသလို အခြင့္အေရးမ်ားလည္းရွိသည္။ ကၽြႏု္ပ္သည္ တျခားအလုပ္သမားေတြလိုပဲ မွ်မွ်တတ ဆက္ဆံခြင့္ရရန္ ထိုက္တန္ပါသည္။ ကၽြႏု္ပ္၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ေလးစားရန္ ေတာင္းဆိုသည္”ဟု ေဖာ္ျပထား သည္။

သူတပါးအိမ္တြင္ အလုပ္လုပ္ေနၾကရသည့္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ အိမ္ေဖာ္အလုပ္လုပ္သူမ်ားတြင္ အမ်ိဳး သမီး မ်ားက မ်ားေသာအားျဖင့္ ထမင္းခ်က္ ကေလးထိန္း သက္ႀကီး ရြယ္အိုမ်ားကို ျပဳစုျခင္း စေသာ အိမ္ တြင္း မႈ လုပ္ငန္းမ်ား၌ လုပ္ကိုင္ၾကသည္။ အမ်ိဳးသားမ်ားက ကားေမာင္း၊ ၿခံသန္႔ရွင္းေရး စသည့္ အလုပ္ မ်ား ကို လုပ္ေလ့ရွိၾကသည္။ ၎တို႔သည္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာက ျပဌာန္းထားေသာ အေျခခံရပိုင္ခြင့္ မ်ားကို သိရွိသူနည္းပါးေၾကာင္း သိရသည္။

မြန္ျပည္နယ္ မုဒံုၿမိဳ ့နယ္ ရခိုင္ကုန္းရြာမွ ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ အႏွစ္ (၂၀)နီးပါးခန္႔ အိမ္ေဖာ္အလုပ္ လာေရာက္ လုပ္ကိုင္သူ မလြင္လြင္ က အိမ္ေဖာ္ကို ေက်းကၽြန္သဖြယ္ ဆက္ဆံေသာအလုပ္ရွင္မ်ိဳးႏွင့္ ေတြ ့ပါက မ်ားစြာ စိတ္ဆင္းရဲရေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္၊။

“ေကာင္းတဲ့သူေဌး အိမ္ဆို ကိုယ့္အိမ္လိုပဲ။ သူတို ့သတ္မွတ္ေပးတဲ့ အလုပ္ကို တာ၀န္ေက်ေအာင္လုပ္၊ ၿပီးရင္ ကိုယ့္ဘာသာ အႀကိဳက္ေနေလ၊ တခ်ိဳ႕အိမ္က်ေတာ့ အဲသလိုမဟုတ္ဘူး၊ အိမ္အလုပ္သမဆို တကယ္ ခိုင္းတာ၊ တခါတခါ ထြက္ေျပးခ်င္စိတ္ေတြ ေပါက္ေပါက္လာတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္က ပိုက္ဆံလိုခ်င္ေတာ့ လည္း လုပ္ရတာပဲ၊ အခု ေနာက္ဆံုး လုပ္ေနတဲ့ အလုပ္ရွင္ကလည္း မေကာင္းဘူးရွင့္၊ က်မတို႔က မနက္ ၄နာရီေလာက္က စထရတာ တေနကုန္ အိမ္မႈကိစၥလုပ္ရတယ္၊ လစာက်ေတာ့ ၅၀၀၀ ပဲေပးတယ္၊ က်မတို႔ ့ေျပာင္းေျပးမွာစိုးလို႔ အလုပ္သမား လက္မွတ္ေတြလည္း သိမ္းထားတယ္၊ အိမ္ေဖာ္အလုပ္သမား အခြင့္အေရး ဆိုတာ က်မလည္း မသိဘူး။ သူေဌးလည္း ၾကားဖူးမယ္မထင္ပါဘူး”ဟု မလြင္လြင္ကဆိုသည္။

အလားတူ ယေန႔ျပဳလုပ္ေသာ စာအုပ္ရွင္းလင္းပြဲသို႔ တက္ေရာက္လာေသာ ကိုယ္တိုင္ အိမ္ေဖာ္လုပ္ေနသူ ရွမ္း အမ်ိဳးသမီး မနန္းကလည္း“ က်မ ဒီထိုင္းကိုေရာက္ခါစ ၅ႏွစ္ေလာက္ ထိုင္းသူေဌး အိမ္ေတြမွာလုပ္ဖူး တယ္၊ ေနာက္ပိုင္း အခု အခ်ိန္ေတြမွာေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသား အိမ္ေတြမွာပဲ လုပ္ေတာ့တယ္၊ ထိုင္းေတြနဲ ့စာရင္ ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားသားေတြက အခြင့္အေရးပိုရတယ္ ေျပာရမယ္၊ သူတို႔က စည္းနဲ႔ကမ္းနဲ ့ခိုင္းတယ္၊ ပိုက္ဆံ မွန္တယ္၊ ပိုလည္းရတယ္၊ ထိုင္းေတြကေတာ့ လစာနည္းမယ္၊ အေသခိုင္းမယ္၊ ဥေရာပကလူေတြက လူ ့အခြင့္ အေရး ဘာညာေတြ သိေနေတာ့ သူတို႔က သူတို ့သတ္မွတ္ထားတဲ့ အလုပ္ကို တာ၀န္ေက်ရင္ ၿပီးတာ မ်ားပါတယ္၊ တေယာက္တေလေတာ့ ထိုင္းထက္ဆိုးတဲ ့ႏို္င္ငံျခားသားလည္း ႀကံဳဖူးတယ္”ဟု ဆိုသည္။

ျမန္မာျပည္ ဒီမိုကေရစီရရွိေရး ထိုင္းလႈပ္ရွားမႈ ေကာ္မတီ (TACDB) မွ ဒါရိုက္တာ ဦးျမင့္ေ၀က“ဒီစာအုပ္ထဲ မွာ ပါတဲ့အခ်က္ အလက္ေတြကို ျမန္မာအလုပ္သမားေတြ သိဖို႔အတြက္ စာၾကည့္တိုက္ေတြမွာ ထား ေပးမယ္၊ စက္ရံုအလုပ္ရံုေတြမွာ ျဖန္႔ေပးမယ္။ ဒီစာအုပ္မွာ ကိုယ္ အခက္အခဲႀကံဳရင္ ဘယ္လိုလူေတြကို ဆက္သြယ္ရ မယ္၊ အကူအညီေတာင္းရမယ္ဆိုတဲ့ လမ္းညႊန္ေတြ ဖုန္းနံပါတ္ ေတြဟာ သိပ္ကို အဖိုးတန္ပါတယ္၊ အရင္က မသိေသးတဲ့သူေတြအေနနဲ႔ ဒီစာအုပ္ကို ဖတ္လို႔သိသြားရင္ ကိုယ့္အခြင့္အေရး မဆံုးရႈံးရေအာင္ ဘာလုပ္ရ မယ္ ဆိုတာကို နားလည္သြားမယ္”ဟု ေျပာဆုိသည္၊

ယေန႔ရွင္းလင္းေသာ အိမ္ေဖာ္အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ လမ္းညႊန္စာအုပ္ကို အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာ၊ ထိုင္း၊ လာအို၊ ရွမ္း၊ ပိုးကရင္၊ စေကာကရင္ ဟူေသာ ဘာသာစကား ၇မ်ိဳးျဖင့္ သီးျခားစီ ထုတ္ေ၀သည္ကို ေတြ ့ရသည္။

ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံသား စုစုေပါင္း ၂ သန္းမွ ၄ သန္းအထိ ရွိေၾကာင္း အလုပ္သမား အဖြဲ႕မ်ားက ေျပာ သည္။


ဘေစာတင္ (ဧရာဝတီ)

ဒုကၡသည္အေရးေဆာင္ရြက္ေနသည့္ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ

ထိုင္းနယ္စပ္ ထာ့ေစာင္ရန္းၿမိဳ႔နယ္ ေနာင္ဘိုးရြာ ယာယီဒုကၡသည္စခန္းတြင္ခိုလံုေနသည့္ ကရင္ျပည္နယ္ လႈိင္းဘြဲ႔ၿမိဳ႕နယ္မွ ကရင္စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားကို ေနရပ္ျပန္ပို႔ေရးအတြက္ ထိုင္းအာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ဒုကၡသည္အေရးေဆာင္ရြက္ေနသည့္ထိုင္းအေျခစိုက္ အစိုးရမဟုတ္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၊ ေကအင္ယူႏွင့္ဒီေကဘီေအ အဖြဲ႔၀င္အခ်ိဳ႕တို႔္၂၆-၁-၁၀ ရက္ေန႔က ေနာင္ဘိုးရြာတြင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေသာ္လည္း ဒုကၡသည္မ်ားျပန္ပို႔မည့္ေန႔ရက္ ကို မသတ္မွတ္ႏိုင္ေသးသည့္ ေဆြးေႏြးပြဲ ဓါတ္ပံုမွတ္တမ္းမ်ား။

ဓါတ္ပံု:O K R S O