ျမန္မာႏုိင္ငံသား ၁၄၀၀၀ ေက်ာ္၏ ထိုင္း ႏုိင္ငံအတြင္း ၁၀ ႏွစ္ သက္တမ္း ေနထုိင္ခြင့္ လက္မွတ္မ်ားကို ျပန္လည္စိစစ္ရန္ ညႊန္ၾကားခ်က္သည္ ထုိင္းႏုိင္ငံ ေျမာက္ပိုင္း ခ်င္းမိုင္ခ႐ိုင္ ၀င္ဟယ္(Waing Haeng) ၿမိဳ႕နယ္အတြင္းရွိ ရြာသူႀကီးႏွင့္ ထုိင္းအစိုးရ ၀န္ထမ္းမ်ား တရားမ၀င္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ အခြင့္အေရး တခုျဖစ္ေနသည္။
၀င္ဟယ္ၿမိဳ႕နယ္႐ုံး အတြင္း ၁၀ ႏွစ္ခံ လက္မွတ္ ျပန္လည္ စိစစ္ရန္ ေစာင့္ဆိုင္ေနသူမ်ားကုိ ေတြ႕ရစဥ္(ဓာတ္ပုံ - ဧရာ၀တီ)
၂၀၀၇ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းႏွင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေစာပိုင္းတြင္ ၀င္ဟယ္ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးမွ ျမန္မာႏုိင္ငံသား ၂၀၀၀၀ နီးပါးကုိ ၁၀ ႏွစ္ သက္တမ္း ေနထုိင္ခြင့္ လက္မွတ္မ်ား ျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည္။ ယင္း၂၀၀၀၀ နီးပါးထဲမွ ၁၄၀၀၀ ေက်ာ္ကို ထပ္မံစိစစ္ခိုင္းျခင္း ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံသား အမ်ားစုက ၁၀ ႏွစ္ သက္တမ္းေနထုိင္ခြင့္ လက္မွတ္မ်ားကုိ (၁၀ ႏွစ္ခံ လက္မွတ္)ဟု ေခၚၾကသည္။
၁၀ ႏွစ္ခံ လက္မွတ္သည္ ႏုိင္ငံအတြင္း ႏွစ္ရွည္လာေရာက္ ေနထုိင္သူမ်ားကုိ ထုတ္ေပးျခင္းျဖစ္ၿပီး လက္မွတ္ ရရွိထားသူမ်ားသည္ ၿမိဳ႕နယ္ ေထာက္ခံစာျဖင့္ အလုပ္လုပ္ ခြင့္ရသည့္အျပင္ ထိုင္းႏုိင္ငံ အတြင္း၌လည္း သြားလာရန္အတြက္ အဆင္ေျပ ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ားအၾကား ေရပန္းစားလ်က္ ရွိသည္။
သုိ႔ေသာ္လည္း ယင္းလက္မွတ္မ်ားျပဳလုပ္ရာတြင္ တရားမ၀င္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား ရွိေနၿပီး တခ်ိဳ႕မွာ မိသားစု၀င္ တခု အတြင္း လူ ၂၀၀ ခန္႔ရွိေနျခင္းတို႔ကို ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးရုံးက ေတြ႔ရွိရသည့္အတြက္ ယခုကဲ့သို႔ျပန္လည္စိစစ္ရန္ အစီအစဥ္ ျဖစ္ ေပၚလာျခင္းျဖစ္သည္။
၁၀ ႏွစ္ခံ လက္မွတ္ ကုိင္ေဆာင္ထားသူမ်ားကို ၂၀၁၁ ခု ဇန္န၀ါရီလမွ စတင္၍ မတ္လ ၁၅ ရက္ေန႔ အထိ ၀င္ဟယ္ၿမိဳ႕နယ္ ရုံးသို႔ လာေရာက္ အေၾကာင္းၾကား ဆက္သြယ္ရန္ ေဒသခံအာဏာပုိင္မ်ားက အသိေပးထားသည္။
ျပန္လည္စိစစ္ရမည့္ လက္မွတ္ကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားသည္ အမည္စာရင္းအသစ္တြင္ ထည့္သြင္းရန္အတြက္ ထုိင္းဘတ္ ေငြ ၂၀၀ မွ ၅၀၀ ကုိ သက္ဆိုင္ရာ ရြာသူႀကီးမ်ားထံသို႔ ေပးေဆာင္ေနၾကရသည္။ ျပန္လည္စိစစ္ရန္ မလိုလားသူ တခ်ဳိ႕က သက္ ဆုိင္ရာ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သူမ်ားကုိ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ရွိသည္။
“ရြာသူႀကီးကို စာရင္းသြင္းဖို႔အတြက္ ဘတ္ေငြ၂၀၀ ေပးခဲ့ရတယ္”ဟု ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနသည္မွာ ၁၀ ႏွစ္ခန္႔ၾကာၿပီျဖစ္ သည့္ ႐ွမ္းတုိင္းရင္းသူ မနန္းခမ္းက ေျပာသည္။ မနန္းခမ္း သည္ ေန႔စဥ္ပံုမွန္ အလုပ္အကိုင္ အတည္တက် မရွိေသာ္လည္း အလုပ္ရွိသည့္ေန႔မ်ားတြင္ တရက္လွ်င္ ဘတ္ ၁၂၀ သာ ရရွိသူျဖစ္သည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ကုန္ပိုင္းတြင္ ၁၀ ႏွစ္ခံ လက္မွတ္ရရွိရန္အတြက္ မနန္းခမ္း အေနျဖင့္ ရြာသူႀကီးအား ဘတ္ေငြ ၂၀၀၀ ေပးခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။
“အခုအခ်ိန္အထိ အေၾကြးမေၾကေသးဘူး၊ ဘ၀လံုၿခံဳေရးအတြက္ ကတ္(၁၀ ႏွစ္ခံ လက္မွတ္)လုပ္ခ်င္တယ္၊ လာဘ္ထိုးဖို႔ ပိုက္ ဆံ မရွိဘူး၊ ဘတ္ ၅၀၀၀ ေလာက္ ကုန္မယ္ဆိုရင္ေတာင္မွ ကတ္ရဖို႔ မေသခ်ာဘူးလို႔ ၾကားတယ္”ဟု မနန္းခမ္းက ေျပာသည္။
အသက္ ၄၂ ႏွစ္ အရြယ္ရွိ ကုိစိုင္းေအာင္ကလည္း“က်ေနာ့္ ေရွ႕မွာ လူတေယာက္က သူ႔ရဲ႕စာရြက္ၾကားကေန ပိုက္ဆံေပးလိုက္ တာေတြ႕တယ္၊ ဘာေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ့္ကတ္ကုိ ျပန္စိစစ္လဲ ဆိုတာ နားမလည္ဘူး၊ ေသခ်ာတာကေတာ့ ပိုက္ဆံေပးရေတာ့ မယ္ ဆိုတာ ေသခ်ာတယ္”ဟု ေဒါသသံျဖင့္ ဆိုသည္။
၁၀ ႏွစ္ခံလက္မွတ္ ျပဳလုပ္ရာတြင္ ၀င္ဟယ္ေဒသအတြင္း ႏွစ္ရွည္လမ်ား ေနထုိင္သူတဦး၏ ေထာက္ခံခ်က္ လိုအပ္သည္။ ေဒ သခံ မ်ားကလည္း ေငြေၾကးျဖင့္ ေထာက္ခံခ်က္ အမ်ားအျပားကို အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ ေရးေပးေလ့ရွိသည္။
“ကတ္ေတြကို ျပန္စိစစ္ရေတာ့မယ္ ဆိုေတာ့ က်မကို ေထာက္ခံတဲ့ လူရဲ႕ နာမည္နဲ႔ က်မရဲ႕နာမည္ လြဲေနတယ္ လို႔ေျပာတယ္၊ က်မကို ေထာက္ခံတဲ့ လူနာမည္ေတြကို တေခါက္မွ မၾကားဖူးဘူး”ဟု အသက္ ၂၅ ႏွစ္အရြယ္ရွိေသာ ရွမ္းတိုင္းရင္းသူ နန္းဇမ္ က ဆိုသည္။
၀င္ဟယ္ၿမိဳ႕နယ္ အနီးရွိ ေက်းရြာ ေဒသမ်ားတြင္ အလုပ္လုပ္ ေနသူမ်ားသည္ ရွမ္းတုိင္းရင္းသား အမ်ားစုျဖစ္ၾကၿပီး ေဆာက္ လုပ္ေရးလုပ္ငန္း၊ ၾကက္သြန္ႏွင့္ င႐ုပ္စိုက္ေသာ စသည့္ ေတာင္ယာလုပ္ငန္းမ်ားကုိ လုပ္ကိုင္ေနၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ျမန္မာျပည္မွ လာေရာက္အေျခခ် ေနထိုင္သူမ်ား အေနျဖင့္ ထုိင္းအစိုးရ၏ဥပေဒ နားမလည္မႈႏွင့္ ထိုင္းစာ မဖတ္တတ္၊ မေရး တတ္ျခင္းသည္လည္း ေဒသခံမ်ားႏွင့္ အာဏာပုိင္မ်ားအတြက္ လိမ္လည္စရာ အခြင့္ေကာင္း တခုျဖစ္ခဲ့သည္။
ၿမိဳ႕နယ္႐ုံး၏ စိစစ္ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားသည္ ယုတၱိမရွိေၾကာင္း၊ အာဏာပိုင္မ်ားအၾကား လာဘ္လာဘ္ယူမႈ မညီမွ်သျဖင့္ ယခု ကဲ့သို႔ ျပႆနာ ေပၚေပါက္လာရျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ရွမ္းတိုင္းရင္းသား တဦးျဖစ္သည့္ ကိုစိုင္းေမာင္ကလည္း ေျပာသည္။
“ပိုက္ဆံနဲ႔ လာလုပ္တဲ့ လူေတြပဲ အရင္ရတယ္၊ မလုပ္တဲ့လူေတြက ေနာက္မွရတယ္၊ အေ၀းကလာတဲ့လူေတြက တိုးတိုး တိတ္ တိတ္ ရြာသူႀကီးနဲ႔ ညိႇႏိႈင္းၿပီး လုပ္တာရွိတယ္၊ ျမန္မာျပည္က လာတဲ့လူေတြက မိသားစုကို ပိုက္ဆံ ျပန္ေထာက္ပံ့ရ ေတာ့ သိပ္ မတတ္ႏိုင္ဘူး”ဟု ၎က ဆိုသည္။
၀င္ဟယ္ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးက ေသခ်ာ စစ္ေဆးမႈ မျပဳလုပ္ဘဲ ၁၀ ႏွစ္သက္တမ္းရွိသည့္ ကတ္မ်ားကို ထုတ္ေပးရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေလ့လာသူမ်ားက ေမးခြန္းထုတ္လ်က္ရွိသည္။ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ျပႆနာမ်ား အတြက္ အာဏာပိုင္မ်ားတြင္ တာ၀န္ရွိသည္ ဟုလည္း ဆိုသည္။ ကတ္ထုတ္ေပးစဥ္က ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား၏ ကိုယ္ေရး အခ်က္အလက္၊ ဓာတ္ပံု၊ လက္ေဗြ စသည္တို႔ကုိ ေတာင္းခံခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ဧရာ၀တီက ေဒသခံမ်ား၏ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ ျပဳလုပ္မႈရွိသည္ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၀င္ဟယ္ၿမိဳ႕နယ္႐ုံးသို႔ ဆက္သြယ္ခဲ့ရာ ၀န္ထမ္းအမ်ဳိးသမီး တဦးက ျငင္းဆိုခဲ့သည္။
၁၀ ႏွစ္ခံလက္မွတ္မ်ားအား ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ပထမ သတင္းတပတ္မတိုင္ခင္ လာေရာက္ေနထိုင္ၿပီး ထုိင္း အစိုး ရ ထံတြင္ မွတ္ပံုတင္သြင္းရန္ ႀကိဳးစားသူမ်ား၊ တရား၀င္မွတ္တမ္း မရွိေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား၊ ေမြးဖြားၿပီး မိဘမ်ား၏ စြန္႔ပစ္ျခင္းကုိ ခံရသူမ်ား၊ ထိုင္းႏုိင္ငံ၏ အက်ဳိးကုိ လိုလားသူမ်ားအား ထုတ္ေပးေလ့ရွိသည္။
ယင္းလက္မွတ္ ကိုင္ေဆာင္သူမ်ားအေနျဖင့္ ပညာဆက္လက္သင္ၾကားခြင့္၊ သတ္မွတ္ထားေသာေနရာတြင္ ယာယီေနထုိင္ခြင့္၊ အလုပ္လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူမ်ားႏွင့္ မိဘ၏ စြန္႔ပစ္ျခင္း ခံရသူမ်ားအေနျဖင့္ ေဆးကုသခြင့္ ခံစားရမည္ျဖစ္ ေၾကာင္း ထိုင္းႏုိင္ငံ ေရွ႕ေနမ်ား ေကာင္စီက ေျပာသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ကတ္ကုိင္ေဆာင္ထားသူမ်ားအေနျဖင့္ ခရီးသြားလာရာတြင္ စစ္ေဆးေရး ဂိတ္မ်ား၌ ရွာေဖြစစ္ေဆးမႈမ်ားကို သာမန္ထက္ ပိုမိုခံၾကရၿပီး မိန္းကေလးမ်ား အေနႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႔ အေသးစိတ္ ရွာေဖြခံၾကရသည္။
ယခု ၁၀ ႏွစ္ခံကတ္မ်ား ျပန္လည္ စိစစ္ ခံရျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၀င္ဟယ္ ပတ္၀န္းက်င္ရွိ ရြာမ်ားတြင္ ေကာလာဟလမ်ိဳးစုံ ပ်ံ႕ေနၿပီး ျမန္မာ အလုပ္သမားမ်ားက ေဒသခံအာဏာပိုင္မ်ားကို မေက်မနပ္ ေျပာဆိုမႈမ်ားလည္း ရွိေနၾကသည္။
“လူတိုင္း အပယ္ခံရတယ္လို႔ ၾကားတယ္၊ မဟုတ္တာ တခုခုျဖစ္ေနတာကေတာ့ ေသခ်ာတယ္”ဟု ၀င္ဟယ္ၿမိဳ႕တြင္ ဆိုင္ကယ္ တကၠစီ ေမာင္းေနသူ တဦးက ေျပာသည္။
၀င္ဟယ္ၿမိဳ႕နယ္႐ုံး အနီးရွိ ေစ်းဆိုင္ ပိုင္ရွင္တဦးကလည္း ၁၀ ႏွစ္ခံကတ္မ်ား ျပန္လည္ စိစစ္မႈႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အာဏာပိုင္မ်ား၏ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ားကို နားမလည္ဟု ေျပာသည္။
ယင္းၿမိဳ႕နယ္႐ုံး၀င္းအတြင္း၌ ႐ွမ္း အစားအစာမ်ားေရာင္းသည့္ ေစ်းဆိုင္တန္းမ်ားႏွင့္ ဆိုင္မ်ားအနီး ရွိေနေသာ လူမ်ားကလည္း ၁၀ ႏွစ္ခံကတ္မ်ားကုိ မည္သည့္အတြက္ ျပန္လည္စစ္ေဆးျခင္းအား နားမလည္ႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆုိလ်က္ရွိၾကသည္။
၀င္ဟယ္ၿမိဳ႕နယ္႐ုံး လမ္းထိပ္ အေ၀းေျပးကားလမ္းေပၚရွိ ကားမွတ္တိုင္တြင္ ေခါင္းငုိက္စိုက္ခ်လ်က္ ကားေစာင့္ဆုိင္းေနသူမ်ား ရွိသကဲ့သို႔ ရြာသူႀကီးအိမ္သို႔ သြားေရာက္၍ ဘတ္ေငြ ၃၀၀ ေပးကာ စာရင္းသြင္းမည့္သူမ်ားကလည္း ဆုိင္ကယ္ တကၠစီသမား ႏွင့္ ေစ်းညႇိေနၾကသည္ကိုေတြ႕ရွိေနရသည္။
ေစ်းသည္တဦးကမူ“သိပ္မပူနဲ႔ အေျခအေနက ေကာင္းသြားလိမ့္မယ္၊ အခုေတာ့ အိမ္ျပန္ၾကေတာ့”ဟု ေအာ္ဟစ္ေျပာဆို ေန သည္။ ႐ုံးအတြင္းမွ ျပန္ထြက္လာေသာ လူအမ်ား၏ အမႈအရာမ်ားသည္ ညိႇဳးႏြမ္းေနၾကသည္။
နန္းယိင္း ဆိုသည့္ ရွမ္းတိုင္းရင္းသူ တဦးကလည္း“ျပန္စိစစ္ေနတယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း အနည္းဆံုးေတာ့ ပိုက္ဆံ ကုန္မယ္၊ အလုပ္ ပ်က္မယ္၊ အလကား လုပ္ေပးတာမွ မဟုတ္တာ”ဟု ေျပာဆိုေနသည္။
သန္းထိုက္ဦး( ဧရာ၀တီ)